top of page

Một trí óc tò mò



Những nhà giáo dục lâu năm cho rằng học tập theo truy vấn (inquiry-based learning) – là khi các con học hỏi qua việc giải quyết một vấn đề cụ thể hoặc làm thí nghiệm để kiểm chứng - giúp trẻ em hứng thú hơn và đặt nhiều câu hỏi hơn về thế giới xung quanh. Nhưng những hành vi thể hiện đó có thực sự là dấu hiệu cho thấy trẻ em tò mò, và sự tò mò đó có thể được nuôi dưỡng trong lớp học hay không?

Theo nhà nghiên cứu khoa học nhận thức Elizabeth Bonawitz, mọi người đều sinh ra với bản tính tò mò - một trạng thái tự nhiên giống như đói hoặc khát.

Bà nói rằng: “Trí tò mò hoạt động như một “màng lọc” khi con người nhìn nhận thế giới xung quanh, điều này giúp não bộ quyết định xem thông tin nào đáng để lưu trữ. Đây là một phản ứng sinh lý tự nhiên giúp thúc đẩy các hành vi cụ thể cũng như việc đưa ra quyết định để hỗ trợ việc học”.


Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy bạn có thể “nuôi dưỡng” tính tò mò - nhưng bạn có thể tạo ra các tình huống thúc đẩy và hướng dẫn sự tò mò của trẻ.

Bonawitz nhận xét: “Tôi muốn tách biệt hai quan niệm về sự tò mò một chút, một là “Trạng thái tò mò”, và hai là ‘Một thứ gì đó giống như một trạng thái tự nhiên của con người sẽ luôn tồn tại trong bất kì hoàn cảnh nào’”. Thay vì cố gắng khiến cho con trẻ trở nên “tò mò hơn”, Thầy Cô và Cha Mẹ nên tập trung vào việc tạo ra những khoảnh khắc kích thích sự tò mò của các con qua những cách sau:

  • Nhấn mạnh sự mơ hồ. Trẻ em 4 tuổi hoàn toàn có thể nhận ra được sự mâu thuẫn trong câu chuyện được kể, hay sự chênh lệch giữa một phỏng đoán giả định và một sự việc trên thực tế. Những khác biệt này sẽ tự động khơi dậy sự tò mò ở trẻ.

  • Giúp học sinh nhận ra những lỗ hổng trong kiến ​​thức hiện tại. Bonawitz và các nhà nghiên cứu khác cũng gợi ý rằng khi trẻ cảm thấy lời giải thích của thầy cô hay sự hiểu biết của bản thân không đủ, chúng sẽ tự tìm kiếm thêm thông tin để giải đáp cho những khúc mắc ấy.

  • Khuyến khích trẻ đưa ra các dự đoán và đưa ra các giả